18 gru PODATKI – PRZYKRY CZY OBYWATELSKI OBOWIĄZEK (CZĘŚĆ 3)
W dwóch poprzednich artykułach pochyliliśmy się nad najważniejszymi podatkami, które zasilają budżet państwa. VAT oraz podatek dochodowy, a także podatek od nieruchomości to podatki przynoszące corocznie wielomilionowe dochody do budżetu. Nie są to jednak jedyne daniny publiczne, które jesteśmy zobowiązani płacić. Poniżej omówimy podatki, które przynoszą mniejszy dochód do budżetu, ale dotyczą każdego z Nas.
Podatek od spadków i darowizn
Każdy kto otrzymał darowiznę bądź był spadkobiercą jest świadomy konieczności zapłaty podatku z tytułu tego zysku. Ustawa stanowi, że temu podatkowi podlega „nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: 1) dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego; 2) darowizny, polecenia darczyńcy; 3) zasiedzenia; 4) nieodpłatnego zniesienia współwłasności; 5) zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu; 6) nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.” Jak widać, niemalże wszystkie nieodpłatne nabycia skutkują koniecznością zapłaty tego podatku. Sam obowiązek podatkowy powstaje:
1) przy nabyciu w drodze dziedziczenia – z chwilą przyjęcia spadku;
2) przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń;
Sam obowiązek podatkowy obciąża zaś nabywcę własności i innych praw majątkowych. Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.
To co niezwykle istotne dla przyszłych spadkobierców i obdarowanych to zwolnienie z podatku. Przepisy prawa przewidują bowiem istnienie 3 grup podatkowych oraz tak zwanej kwoty wolnej od podatku od spadków i darowizn. Po pierwsze, należy wskazać że zakwalifikowanie do określonej grupy zależy od stopnia pokrewieństwa.
Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:
1) do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2) do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3) do grupy III – innych nabywców.
Natomiast kwota wolna od podatku dla poszczególnych grup przedstawia się następująco:
– 9637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
– 7276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
– 4902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej
Sam podatek oblicza się zaś od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według następujących skal:
1. Pierwsza grupa podatkowa:
a) do kwoty 10 278 zł – 3%
b) ponad 10 278 zl do 20 556 zł – 308 zł 30 gr i 5% nadwyżki ponad 10 278 zł
c) ponad 20 556 zł – 822 zł 20 gr i 7% nadwyżki ponad 20 556 zł
2. Druga grupa podatkowa:
a) do kwoty 10 278 zł – 7%
b) ponad 10 278 zl do 20 556 zł – 719 zł 50 gr i 9% od nadwyżki ponad 10 278 zł
c) ponad 20 556 zł – 1644 zł 50 gr i 12% od nadwyżki ponad 20 556 zł
3. Trzecia grupa podatkowa:
a) do kwoty 10 278 zł – 12%
b) ponad 10 278 zl do 20 556 zł – 1233 zł 40 gr i 16% od nadwyżki ponad 10 278 zł
c) ponad 20 556 zł – 2877 zł 90 gr i 20% od nadwyżki ponad 20 556 zł
Istnieje również tak zwana zerowa grupa podatkowa. Przepisy zaliczają do niej najbliższą rodzinę (małżonkę, małżonka, dzieci, wnuków, rodziców, dziadkowie, pasierba, pasierbica, rodzeństwo, ojczym i macocha). Może być ona zwolniona z konieczności zapłacenia podatku od spadków i darowizn – bez względu na ich wartość – po spełnieniu dwóch warunków. Pierwszym jest zgłoszenie otrzymania darowizny do urzędu skarbowego w ciągu pół roku. Drugim jest udokumentowanie otrzymania pieniędzy dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Jak widać, choć mogłoby się wydawać że podatek od spadków i darowizn to najprostszy podatek, nie jest to do końca prawda. Co więcej, dotyczy on niemal każdego z Nas. Wobec tego, warto jest skierować swoje pytania do doradcy podatkowego lub prawnika, aby rozwiał wszelkie wątpliwości.
Akcyza
Akcyza to jeden z podatków pośrednich (obok VATu). Podatek akcyzowy nie jest powszechny, to znaczy, że dotyczy tylko niektórych kategorii wyrobów. Akcyza jest nakładana na dobra, aby ograniczyć ich spożycie, lub ze względu na wysoką akumulację zysku (niskie koszty produkcji, a wysokie spożycie). Akcyza są objęte między innymi alkohol i napoje alkoholowe, produkty energetyczne i energia elektryczna, wyroby tytoniowe czy samochody osobowe.
Wyroby akcyzowe oznaczane są znakami akcyzowymi. Określa je Minister Finansów. Służą one łatwej identyfikacji wyrobów akcyzowych. Dzielimy je na podatkowe znaki akcyzy, które stanowią potwierdzenie wpłaty stanowiącej wartość podatkowych znaków akcyzy oraz legalizacyjne znaki akcyzy, które służą potwierdzeniu tego, że dany podmiot ma prawo oznaczyć wyroby akcyzowe (aby mogły być one dalej przeznaczone do sprzedaży). Na wyrobach alkoholowych oraz tytoniowych umieszcza się widoczną banderolę, czyli papierową opaskę, która stanowi potwierdzenie opłacenia przez producenta lub importera podatku akcyzowego. Banderole są umieszczane na wyrobach alkoholowych (poza winem) oraz tytoniowych.
Podatek akcyzowy płaci osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, która dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą, a także osoba, wobec której zaistniał stan faktyczny podlegający takiemu opodatkowaniu. Czynnościami objętymi akcyzą są: produkcja wyrobów akcyzowych, wprowadzenie wyrobów akcyzowych do składu podatkowego czy import wyrobów akcyzowych.
Podsumowanie
Podatki to podstawowe źródło dochodów Państwa. Z całą pewnością sama idea podatków zasługuje na pochwałę – Państwo nie jest przedsiębiorcą wobec czego nie zarabia świadcząc usługi. Aby móc realizować swoje cele i wspierać obywateli musi uzyskiwać środki – właśnie poprzez podatki. Niestety, w Polsce system podatkowy jest niezwykle skomplikowany – nie tylko dla obywateli ale również dla prawników czy doradców podatkowych. Zmiany są wprowadzane zbyt szybko, vocatio legis jest zbyt krótkie. W takiej sytuacji nie sposób uniknąć pomyłek. Uproszczenie systemu podatkowego to postulat do rządzących, który niestety pozostaje bez rozpoznania.
Brak komentarzy